زنگ خطر زباله های الکترونیکی به صدا در آمد - وبلاگ چاپارها

به گزارش وبلاگ چاپارها، حجم زباله های الکترونیکی که ساکنان کره خاکی طی یک سال گذشته فراوری کردند به 53.6 میلیون تن رسید و سازمان ملل متحد این هفته با نگرانی فراوان گزارشی منتشر کرد که نشان می دهد فراوری زباله های الکتریکی و الکترونیکی (EEE) به طور میانگین هر سال 2.5 میلیون تن بیشتر می گردد و این اتفاق بسیار ناخوشایند است.

اگر مجموع زباله های فراوری شده در سال 2019 میلادی را 53.6 میلیون تن محاسبه کنیم، در این دوره زمانی به ازای هر نفر در دنیا 7.3 کیلوگرم زباله الکترونیکی به جا مانده است، احتمال می رود این رقم در سال 2030 از 74.7 میلیون تن هم فراتر رود؛ولی تجهیزات الکترونیکی کجا دور ریخته می شوند و چه سرنوشتی دارند؟

این زباله های ارزشمند

برای معین شدن حجم زباله های الکترونیکی که طی یک سال گذشته در سراسر دنیا فراوری شده است سازمان ملل متحد، اتحادیه دنیای مخابرات، دانشگاه سازمان ملل، انجمن بین المللی زباله های خشک، سازمان بهداشت دنیای، وزارت توسعه و اقتصاد آلمان و انجمن همکاری های بین المللی آلمان با یکدیگر فعالیت های مشترک انجام دادند تا در نهایت گزارش 120 صفحه ای مربوط به شرایط فراوری و بازیافت زباله های الکترونیکی طی یک سال گذشته معین گردد. در این گزارش به هرگونه دستگاه الکترونیکی مصرف شده و قطعات آن نظیر گوشی هوشمند، رایانه و... که حاوی فلزات خطرناک از جمله سرب، کادمیوم و جیوه هستند و با انتها عمر مفید خود در صورت رهاسازی در طبیعت و عدم بازیافت صحیح می توانند برای انسان و محیط زیست خطرناک باشند زباله الکترونیکی گفته شده است.

آنالیز ها نشان داد از مجموع زباله هایی به این شکل که انسان طی یک سال گذشته فراوری نموده است 17.4 میلیون تن شامل تجهیزات کوچک می گردد، 13 میلیون تن از آنها را تجهیزات عظیم تشکیل می دهند و 11 میلیون تن هم پسماندهای الکترونیکی تهویه هوا هستند. نمایشگرها و گیرنده های تلویزیون، تجهیزات کوچک فناوری و ارتباطی و لامپ ها به ترتیب 6.7، 4.7 و 0.9 میلیون تن از این زباله ها را به خود اختصاص دادند. طی این دوره زمانی آسیا عظیمترین مقصر در این اتفاق بود و با 25 میلیون تن، بیشترین زباله را طی یک سال گذشته فراوری کرد، پس از آن امریکا با 13 میلیون تن نهاده شد و اروپا هم با 12 میلیون تن در رتبه سوم ایستاد. در این میان آفریقا و اقیانوسیه هر کدام با 2.9 و 0.7 میلیون تن کمتر از بقیه قاره ها فراوری زباله کردند.

علاوه بر این، از نظر میزان زباله به جا مانده به ازای هر نفر ، قاره های اروپا و اقیانوسیه از دیگر مناطق دنیا جلوتر بودند و در بازه زمانی یاد شده به ازای هر یک از شهروندان این دو قاره 16 کیلوگرم زباله الکتریکی یا الکترونیکی فراوری شد و در امریکا این رقم حدود 13 کیلوگرم محاسبه شد. آسیا که پرجمعیت ترین قاره دنیا است در این دوره به ازای هر شهروند خود 5.6 کیلوگرم زباله الکترونیکی فراوری کرد و آفریقا هم 2.5 کیلوگرم محصولات الکترونیکی را به ازای هر یک از شهروندان خود دور ریخت. براساس آمار مربوط به سرانه زباله های الکترونیکی، در این گزارش معین شد به طور متوسط به ازای هر زن، مرد یا کودک ساکن کره زمین در یک سال گذشته 7.3 کیلوگرم زباله الکترونیکی فراوری شد که این رقم بسیار نگران نماینده است.

تعداد کشورهایی که طی پنج سال گذشته سیاست های ملی، مقررات و قوانین داخلی خود را با برنامه های دنیای مربوط به جمع آوری و بازیافت زباله های الکترونیکی همسو کردند از 61 مورد به 78 مورد رسیده است و با وجود این سازمان ملل متحد می گوید در سال 2019 میلادی از مجموع پسماندهای فراوری شده در این حوزه تنها 17.4 درصد آنها جمع آوری شد تا به چرخه بازیافت راه پیدا کند. این مسأله به این معنی است که در سال 2019 میلادی معادل 57 میلیارد دلار طلا، نقره، مس و دیگر فلزات ارزشمندی که از آنها به عنوان مواد بازیافت شدنی یاد می گردد دور ریخته شد و هرگز وارد چرخه بازیافت نشد.

این تحفه شوم تکنولوژی

دیوید مالون نماینده دبیرکل سازمان ملل براساس آنالیز های جدید گفت که انسان به اندازه کافی اهداف توسعه پایدار را پیش نمی برد و تقریباً برای غالب ساکنان زمین، دور ریختن زباله های الکترونیکی حاوی مواد خطرناک اهمیت چندانی ندارد. او در گزارش اخیر گفت: برای حصول اطمینان از فرآیند فراوری، مصرف و دفع تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی، دولت ها باید هوشمندانه تر و پایدارتر عمل نمایند و راهکارهای اساسی تر به کار گرفته گردد. این گزارش تا حد زیادی فوریت در اصلاح چرخه خطرناک دفع زباله های الکترونیکی در عرصه دنیای را گوشزد می نماید.

سازمان ملل متحد براساس آخرین آنالیز های خود به این نتیجه رسیده است که تا انتها سال 2030 میلادی حجم زباله های الکترونیکی که در سراسر دنیا فراوری می گردد از 74 میلیون تن هم فراتر می رود و این فرآیند با افزایش وابستگی مردم به محصولات الکترونیکی مصرفی، عمر کوتاه تر دستگاه ها، گزینه های محدودتر برای تعمیر و رقابتی تر شدن بازار دنیای این قبیل محصولات ارتباط مستقیم دارد.

آنتونیس ماورپولس رئیس انجمن بین المللی زباله های خشک در این خصوص گفت: افزایش قابل ملاحظه پسماندهای الکترونیکی فشارهای زیست محیطی و بهداشتی را هم بیشتر نموده است و ضرورت ادغام چهارمین انقلاب صنعتی با موضوع رشد مالی را نشان می دهد. چهارمین انقلاب صنعتی چه برمبنای رویکرد جدید اقتصاد چرخشی پیش رود، چه بر استفاده بیشتر از منابع تأکید داشته باشد، در نهایت می تواند فراوری هرچه بیشتر زباله را به دنبال داشته باشد.

مایکروسافت اوایل امسال میلادی گفت، برنامه های طولانی مدت خود را پیش می برد تا در سال 2030 میلادی به شرکت بدون هرگونه پسماند کربنی تبدیل گردد و این کمپانی همچنین امیدوار است تا سال 2050 تمام مواد کربنی که از سال 1975 میلادی به بعد طی دوران فعالیت خود به صورت مستقیم یا به وسیله مصرف الکتریسیته وارد طبیعت نموده است،جمع آوری کند. در این طرح، مایکروسافت مسئولیت ردپای کربنی خود را در تمام سال ها پذیرفته است و میخواهد با سرمایه گذاری در بخش های مختلف برای کاهش مصرف کربن، با شفافیت هرچه بیشتر به بهترین شکل در این زمینه عمل کند. مایکروسافت همچنین اعلام نموده است که تا سال 2030 تمام وسایل نقلیه برای جابه جایی کارمندان خود در سراسر دنیا را برقی می نماید.

مایکروسافت به عنوان عظیمترین فراورینماینده نرم افزار دنیا با انتشار مطلبی در وبلاگ رسمی خود شرح داد: کارشناسان اقلیمی و زمین شناسی به این نتیجه رسیده اند که باید برای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای در دنیا اقدامات فوری انجام داد. در نهایت ما باید به نقطه ای برسیم که انتشار گازهای گلخانه ای صفر گردد. این مسأله به این معنی خواهد بود که به ازای هر ساکن کره زمین هر سال باید حجم کمتری گاز گلخانه ای فراوری گردد. تحقق این هدف در شرایط کنونی ممکن نیست، ولی سیاست های ما به گونه ای است که در دهه های پیش رو آن را محقق می کنیم.

شرکت آمازون که عظیمترین ارائه دهنده خدمات پردازش ابری و فروشگاه اینترنتی دنیا محسوب می گردد هم ماه گذشته از سرمایه گذاری 2 میلیارد دلاری برای توسعه فناوری هایی اطلاع داد که میزان فراوری گازهای گلخانه ای توسط این شرکت را به حداقل می رساند. آمازون می کوشد در سال 2030 میلادی به صورت 100 درصد از منابع انرژی تجدیدشدنی استفاده کند و در سال 2040 میلادی میزان فراوری گازهای گلخانه ای توسط آنها صفر گردد.

گفتنی است سازمان ملل متحد در مجموع 54 مدل مختلف زباله الکترونیکی شناسایی نموده است که آنها را در شش خانواده عظیم طبقه بندی می نماید و نحوه فراوری و بازیافت هرکدام از آنها را متفاوت می داند. تجهیزات تبادل دما، نمایشگرها و گیرنده های تلویزیون، لامپ ها، تجهیزات الکترونیکی عظیم، تجهیزات الکترونیکی کوچک و تجهیزات کوچک فناوری ارتباطات و اطلاعات شش خانواده ای هستند که تمام زباله های الکترونیکی دنیا در آنجا می شوند و هرکدام از آنها به اشکال مختلف در کشورها دور ریخته می شوند.