خانه پیرنیا نایین
به گزارش وبلاگ چاپارها، خانه پیرنیا را باید در نزدیکی مسجد جامع نائین (140 کیلومتری شرق اصفهان) جسنجو کرد؛ اثری که در شهریورماه 1356 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید و کم کم معروفیت جهانی پیدا کرد. این خانه تاریخی به دلیل نوع معماری اش به صورت الگوی خانه های سنتی کویر مرکزی ایران شناخته شده و در حال حاضر موزه مردم شناسی شهر نائین در آن برقرار است.
درباره خانه پیرنیا
این خانه تاریخی در ایام گذشته به عنوان خانه حاکم نائین بوده و در ابتدا شخصی به نام قاضی نورالهدی در این خانه زندگی می نموده که در دوره قاجار به خاندان پیرنیا رسیده است. شخصی به نام میرزا احمد خان پیرنیا حاکم نائین در همین خانه زندگی نموده است. مهم ترین ویژگی هنری خانه تاریخی پیرنیا نقاشی های دیواری و گچ بری های بسیار زیبای آن در ایوان شاه نشین، اتاق تشریفات و اتاق مخصوص حاکم است.
خانه پیرنیا یکی از یادگارهای ارزشمند معماری دوران صفویه و نمونه شاخصی از مساکن سنتی نائین است. این بنا که الگوی مهم معماری و هنری خانه های تاریخی در منطقه کویر است و از اجزاء مختلفی ازجمله ورودی، دالان های متعدد، هشتی، غلام گردش، ایوان شاه نشین، اتاق نشیمن، گودال باغچه، باغ و بخش های مختلف دیگر تشکیل شده است. خانه پیرنیا از مجموعه خانه های متعددی تشکیل می شده است که هرکدام کاربردی متفاوت داشته اند.
اشیاء موزه پیرنیا شامل وسایل کشاورزی، ادوات و وسایل نظامی، پوشاک، صنایع دستی، هنرهای سنتی و نشان دهنده آداب ورسوم و اعتقادات مردمان بومی منطقه است. فضاهای اصیل مساکن سنتی موجود در خانه بیانگر سکونت مردمی است که از قدیم اهل فضل و هنر بوده اند.
این خانه در سال 1349 به وسیله فرهنگ و هنر خریداری و پس از انجام بازسازی های مورد احتیاج بنا، در اسفند 1373 به موزه مردم شناسی کویر نائین تبدیل شد که در آن مردم به وسیله اشیاء، لوازم و وسایلی که در جای جای فضاهای خانه و ویترین ها قرارگرفته با فرهنگ مردمان کویر آشنا می گردند.
برای بازدید از این اثر ماندگار، همراه تور کویر مصر وبلاگ چاپارها باشید.
معماری خانه پیرنیا
ترکیب تزئینات معماری، گچ بری و نقاشی ها، زیبایی غیرقابل وصفی را پدید آورده است. از دیگر تزئینات این بنا می توان به تزئینات معماری کاربندی ها، یزدی بندی ها و رسمی بندی ها اشاره کرد. در نقاشی های موجود در قسمت های مختلف این بنا؛ نقوش گیاهی، هندسی، گل و مرغ، اژدها و حیوانات مختلف را می توانید مشاهده کنید.
گچ بری های خانه پیرنیا شامل قاب های متعددی بوده و داستان های هفت پیکر نظامی شامل: داستان های خسرو و شیرین، یوسف و زلیخا، صحنه های شکارگاه، داستان های عاشقانه و خیال را به نمایش گذاشته است.
یکی از بخش های مهم این بنا وجود فضای گودال باغچه در مرکز حیاط است که به عنوان تابستان نشین خانه و به جهت دسترسی به آب قنات حفر شده است.
موزه مردم شناسی نایین
موزه مردم شناسی نائین که در خانه تاریخی پیرنیا واقع شده است دارای 10 فضای نمایش اشیاء با موضوع مردم شناسی است.
- بخش ورودی شامل نمونه هایی از پوشش گیاهی و گیاهان دارویی.
- هشتی ورودی (محل بلیت فروشی) شامل وسایل مربوط به اسب و کشاورزی، انواع کلید و نمونه هایی از کلون در و انواع قاشق و ملاقه.
- راهروی بزرگ ورودی با نام سالن روشنایی و سفال لعاب دار، شامل انواع وسایل روشنایی، کاسه و کاشی لعاب دار.
- هشتی ورودی به حیاط موزه شامل انواع ظروف آبخوری.
- سالن اسلحه و ادوات جنگی.
- سالن ظروف فلزی.
- سالن پوشاک شامل پوشاک زنانه قاجار و پوشاک مردانه قاجار.
- راهروی ورودی به عبا بافی (مربوط به ابزار گلیم بافی و عبا بافی و ظروف سفال لعاب دار).
- اتاق کرسی با چهار مجسمه مومی شامل یک مرد، دو زن و یک پسربچه که با پوشاک زمان قاجار و لوازم روزمره زندگی زینت یافته است.
- سالن عبا بافی که با یک مجسمه مومی پشت دستگاه عبا بافی و یک دستگاه که عملاً بافت عبا را به نمایش می گذارد.
اشیاء داخل موزه مردم شناسی
در حال حاضر بیش از یک هزار شیء تاریخی و قدیمی در موزه مردم شناسی کویر نائین نگهداری می گردد. گردشگران در موزه مردم شناسی کویر نائین می توانند با فرهنگ مردم کویر، زندگی کویری، وسایل کشاورزی، ادوات و وسایل نظامی، پوشاک، صنایع و هنرهای سنتی و آداب ورسوم مردم بومی منطقه آشنا شوند.
کوزه های قدیمی و کتیبه های چوبی از دوره ایلخانی، زیلوی قدیمی با قدمت 400 سال متعلق به دوره صفوی و درب چوبی دوجداره قدیمی با قدمت بیش از 300 سال ازجمله آثار تاریخی مهم این موزه است.
اشیای قدیمی دیگری مانند ابریق، پیه سوز، وسایل روشنایی، کوزه، قهوه جوش مسی، سینی برنجی، سماور برنجی، جلد تپانچه و باروت دان چرمی متعلق به دوره های قاجار و صفوی و دیگر وسایل قدیمی و تاریخی در این موزه در معرض دید علاقه مندان قرار گرفته است.
برپایی فروشگاه صنایع دستی و اجرای برنامه مشاعره در خانه پیرنیا ازجمله برنامه های این اداره در ایام نوروز در این موزه تاریخی و قدیمی است.
گردآوری و تنظیم: تحریریه وبلاگ چاپارها
لطفا در نشر دانسته های خود کوشا باشید.
برداشت و استفاده غیرتجاری از مطالب این وب سایت، حتی بدون ذکر منبع آزاد است.
منبع: دالاهو